Wat is Acceptance and Commitment Therapy (ACT)?

Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is een vorm van psychotherapie die zich richt op het vergroten van psychologische flexibiliteit. Het is gebaseerd op het idee dat het vermijden van negatieve emoties en ongemak leidt tot psychisch lijden, terwijl het accepteren van deze gevoelens en zich toch toewijden aan waardevolle doelen de sleutel is tot emotioneel welzijn. Er wordt dus geen gevecht meer geleverd tegen klachten, maar er wordt gewerkt aan het op- en uitbouwen van tools om deze klachten er te laten zijn (zolang ze er nog zijn) terwìjl je je richt op datgene wat er toe doet voor jou. Je leert dus ongemak te verdragen terwijl je jezelf ziet doen wat voor jou belangrijk is.

Het ACT model

Het ACT-model bestaat uit de hexaflex, een zeshoekig model dat zes kernprocessen weergeeft:

• Cognitieve Defusie (Defusion): Dit verwijst naar het loskoppelen van gedachten van jezelf. Bijvoorbeeld, als iemand de gedachte heeft “Ik ben een mislukkeling,” helpt cognitieve defusie om deze gedachte te zien als slechts een gedachte, niet als een feit.
• Acceptatie (Acceptance): Dit betekent het toestaan van negatieve emoties en ongemakkelijke gevoelens zonder te proberen ze te vermijden. Bijvoorbeeld, iemand kan accepteren dat ze angstig zijn in sociale situaties in plaats van te proberen die situaties te vermijden.
• Hier en Nu (Present Moment Awareness): Dit verwijst naar het richten van de aandacht op het huidige moment. Bijvoorbeeld, door bewust aandacht te schenken aan de smaak van voedsel tijdens het eten in plaats van gedachteloos te eten.
• Zelf als Context (Self as Context): Dit houdt in dat je jezelf ziet als de constante waarnemer van je gedachten en gevoelens, in plaats van geïdentificeerd te zijn met die gedachten en gevoelens. Bijvoorbeeld, je bent je bewust dat je gedachten en gevoelens veranderen, maar je kernidentiteit blijft consistent.
• Waarden (Values): Dit verwijst naar wat echt belangrijk is in het leven van een persoon. Bijvoorbeeld, iemand kan waarden hebben zoals familie, gezondheid of creativiteit.
• Toegewijde Actie (Committed Action): Dit betekent het nemen van doelgerichte stappen om in lijn te zijn met je waarden. Bijvoorbeeld, als iemand gezondheid waardeert, kan toegewijde actie inhouden om regelmatig te sporten.

Voor wie is ACT therapie geschikt/Waarbij kan ACT behulpzaam zijn?

ACT is geschikt voor een breed scala aan mensen. Het kan nuttig zijn voor mensen met angststoornissen, depressie, stress, chronische pijn, verslaving, en vele andere psychische en fysieke problemen. Het is ook waardevol voor mensen die streven naar persoonlijke groei en het verbeteren van hun algemene welzijn. ACT is effectief voor iedereen die wil leren omgaan met negatieve emoties, zichzelf beter wil begrijpen en in lijn met hun waarden wil leven.